dag van het autisme
een specialisme
in een anders werkend brein
het zou een ziekte zijn
met medicatie te onderdrukken
echt ik val in duizend stukken
uit elkaar
spelletjes om gewin
dat begin van eindeloosheid is
is wat hij zo mist
sterren en strepen verbleken
voor zijn ogen als leugen en bedrog
de trog hebben gevuld
dag het het autisme
een specialisme
in zingeving en geduld
voor de mensen om je heen
golvend
stamelen wij
rammelen
aan gesloten deuren
.
.
wijsheid
in woorden gezet
verzet gebroken
leunend tegen muren
.
hij gluurt
en zingt klagend
bang
verkrampt
.
schreeuw
van paniek
fysieke pijn
.
ademnood
groot het onvermogen
om woorden te geven
.
aan het verzet
tegen dictatuur
strak tegen de muur
.
dit is nog onmenselijker
en contact armer
dan we al waren
.
ik verlang een mens
te zien en voelen
zeg me
.
dat ik ben …
dat ik niet
niets ben …
.
met vier mensen
een voortgangsgesprek
aan de telefoon
voor velen gewoon
autisme nood in dood
verstomde stemmen
gebroken keer je weer
we leggen wat vragen neer
je weet het niet
zo te leven
omgeven met leegte
antwoorden op vragen
die jij niet begrijpt
ergens rijpt de wanhoop
zelfs een knoop
s overzichtelijker
dan de chaos in je hoofd
even is het vuur gedoofd
in vang je stilte
draag zacht mee
laat het nu …
op afstand
kennismaken
gezichten
die snel vertrouwd
het verhoudt zich
en ik lig moe neer
na het gesprek
bij gebrek
aan volledige communicatie
de sensatie blijft
woorden beklijven
beklimmen
de tijd
weldra
de derde
of vijfde
generatie
anorexia
kruislings
overgedragen
levens
vragen
uitleg
ze daalt af in de diepte
van waanzinnig perfectionisme
ongezond religieus fanatisme
ook kruislings overgedragen
schijnbaar houvast
in denderende leegte …
weldra
de derde
of vijfde
generatie
anorexia
geen basis in het leven
door emotionele en energetisch misbruik
de kruik raakt leeg.
Vloeren verzinken
schilderij van mijzelf: bloeiende tranen
in een groot zwart diep moeras
vol stront en stank kleur
adem stinkt en belemmert
het vrije van de borstkast
..
..
..
Mensenhanden die
tasten naar verbondenheid
van mens tot handen
die voelen en tasten in
het dagelijks bewegen
Lotgenotencontacten
en vindingrijkheden
vergeleken met het bagatel
dat snakt naar minder
uit meerdere opties
lotgenotencontacten
waarvan zoveel te leren …
meer dan doorleven alleen
immers de een weet dit
de ander dat, het is wat
het verschil maakt …
de twinkelingen op water
van een ondergaande
en opkomende zon
het begint bij delen en zijn
de pijn laten zijn en erkennen
het is wennen
die emoties 
gevangen in de gedachten
in- en uitgaande prikkels
die ongefilterd overspoelen
gevangen in die patronen
veeg je alle ongemak onder het tapijt
dan lijdt er niemand pijn
azijn in jarenlange wonden
verslonden hoop en vertrouwen
verbouwen en verstouwen
van generaties miskende pijn
zuur en azijn in de wonden vol verdriet
en alleen de dromer die het ziet
nooit geleerd zich uit te spreken
breken woorden in wraak de spieren
mierenzuur en puur rauwe melk
chaos
prikkels
gedachten
fragmenten
fragmenten
scryptloos
broos
het gevoel
gevoel herkennen
en dan …
dan …
rook
stoom
wanhoop
…
ik lief je
bemin je
begeer je
vergek je
het plekje van stil
de gril
de stoom
de rook
noodrem
ik lief je
bemin je
begeer je
en de prikkels
beelden
geuren
sensaties
rood
rood
rood
de vrijheid van mijn ziel
momenten in het leven
waarin de dans in woord
gevoel en gebaar
zomaar in cirkels haar
schoonheid openbaart
de vrijheid van een ziel
momenten in het leven
waarin een traan daar rolt
over mijn wangen in
de armen van mijn geliefde
om het gemis van ruimte
de vrijheid van een hoofd
gevangen in beperkingen
gedachten en onzekerheden
jij mijn liefste
met je warme handen
monden vol wonden
in gedachten gevat
(kunstwerk: Sylvia Reijbroek)
Dat je er niet over spreekt
wil niet zeggen dat het niet bestaat
als het niet gezegd wordt
woelt het diep, dwars door
binnenin razende orkanen …
om de gesprekken te doorgronden
het verstilde ondergrondse braakt
gestaakte en ingehaakte stilte
zo wit gekalkt kalm met een walm
van zwavel, rotten de gevoelens …
angst voor het onbekende
diep verankerd in een misverstand
dat het verband tussen uitspreken
en bestaan recht evenredig
zal moeten zijn …
dat volwassen intelligente lijf
zo wijs en geleerd,
beheerst dan soms nog
door een peuterangst
die nog lang
niet is verdwenen
en woorden niet kan vinden
…
tot je kiest
om traag
de vraag
en uitdaging
aan te gaan
stapje voor stapje
het hoeft niet weg
het kan wel groeien
angst voor het onbekende
diep verankerd in een misverstand
dat het verband tussen uitspreken
en bestaan recht evenredig
zal moeten zijn …
een blok aan het been
alleen de nevel
hieromheen is vast
.
bevroren gevoelens
vastgeslagen gedachten
wachten op bevrijding
.
heiningen en muren
gebouwd op de dood
miskenning en nood
.
een blok in het hoofd
alleen de nevel
vastgeklonken recht …
.
Een vreemde wereld over autismespectrumstoornissen (ASS)Voor ouders, partners, hulpverleners, wetenschappers en de mensen zelf
Auteur: Martine F. Delfos
Uitgever: SWP Uitgeverij B.V.
Nederlands Druk: 10 9789088508028 april 2018 Paperback 448 pagina’s
Een lange weg
een teder gebaar
gevaarlijk spel
.
je kust en kroelt
opgesloten in een lijf
dat zo prikkelbaar
.
en zo gericht op detail
email met zwart wit
gekleurde stippen
.
een korte weg
een zonderling mens
afwijkend spel
(#autisme)
Een blok aan een woord
waar zinnen met twee vragen
laat staan drie
zich niet verdragen met de tijd
.
.
.
Droomtijd als realiteit
tijd altijd vergeten en laten
we niet misverstaan
dat tijdelijke constructen zo fijn
.
.
.
en ook maar bedacht zijn om slaven
te laten laven aan schijnbare vrije tijd
.
in tegenstrijdigheden verenigd vraagt het lenigheid
en in alle eenvoud soms even buitentijd beleid.
.
.
.
Als het dan weer om jouw passie en liefde gaat
pakken we de draad wel weer op …
.
.
.
Ze zwijgen
op de bank
bang voor de woede
en gewelddadigheid
van een vredelievend
wezen
.
.
Ze zwijgen
alles wat buiten de deur
van het door hen geziene
in ongezien en onbestaanbaar
wordt verteld
.
.
Ze vragen
had ik moeten communiceren
dat het idee voorbij mijn tij is?
.
Hoogopgeleid
leidinggevende
regentes
.
.
Met subsidies maak je
het grote, goede, mooie,
waar het in jouw dromen past,
de teugels in handen hebt
het bit te strak in paardenmond
.
.
de grond wordt je heet
toch weet je geen woord
te vinden om het ongehoorde
taal te geven
dus zwijg je dood
negeer je vragen
.
doen of iemand niet bestaat
gaat verder dan oorlog voeren
hier loeren de woorden van
Jan Storms
en worden wederom bewaarheid
.
.
.
Je bent groot
krijgt een lintje
het verbindt je
met de groten
.
.
.
en de slaven
moeten zwijgen.
.
.
.
Onaards geland
uit het niets
in het iets …
…
kwetsbaarheid
zuiver ingekeerd
natuurlijke zijde
…
bloemen bloeien
in het water gekeerd
jongleren momenten
…
met de kennis van de droomtijden
voorbij duizend en een werkelijkheid
In de tuin
twee mannen
binnen boven
een andere man
In de tuin over sociale
maatschappelijke vragen
gedichten en plezier
binnen over harde schijven
bitjes, hardware, software
hergebruik van oud naar nieuwer
…
Later, veel later,
een man, een mug, paniek …
gezellig alleen bij kaarslicht
omgeven door duizend lonkende wezens
zzzzzzz
Je schrijft over van alles en nog wat
wordt juist Autisme uitgelicht,
geen gedicht
hierover vandaag …
.
Ja, ik schrijf over autisme als naaste
perspectieven die schuiven,
gezichten
inzichten, doorkijkjes
.
Dijk van een vent, met soms onverwachte woorden
akkoorden van stilte en
houvast in rust
die noodgedwongen ontstaat …
.
Soms onverwachte sprongen van inzicht
die een ander licht op hetzelfde uitspreiden
blij met wij
dankbaar zij aan zij …
.
(Opgedragen aan Verdwaalde Tukker, Bianca Hazenberg en Paul Opdam)
In dromen stromen
pijnen doorheen de adem
vangen de hellen
…
een mensengedachte op
aaneen geregen twijfels
…
Haperingen in
het op een neer gaande staan
voor de droeve tijd
…
waarin de verwarring snijdt
in rust en zelfvertrouwen
(dichtvorm: tanka, in dit geval twee na elkaar)
De dwaze gekte
ongekend verlangen
behang aan het scherm
beeldschermen
vervlakken en vervuilen
het vergeten welen
en vullen het elders aan
.
We bestaan bij de waan
van de dag en laten gaan
zotte zilte zoete tranen
we banen nog
wegen buiten de dampkring
vervuild met puin
van menselijk technisch afval
.
De dag van een schoon heelal
valt buiten de dagelijkse reikweidte
van de gemiddelde menselijke geest
zo boven
zo beneden
tevreden leunt de man achterover
nu hij weet dat ik dit niet meer vergeet.
en jij?
(N.a.v. een gesprek over ruimte afval en de hoeveel satellieten die straks nodig is om G5 neer te zetten.)
De dochter
van een moeder
die haar liever
weggaf
dan haar naar haar
vader liet gaan
ziet het bestaan
door een waas
van wanen en beelden
die ver
van de realiteit
een eigenheid
vol vervorming
uittekenen
Als het niet kan
zoals het moet
moet het maar
zoals het kan
met een koffiekan
en volle mokken
zwart goud
strakke lijnen
legen wegen
vreemde vogels
(Leven met autisme in je omgeving)
Die vlezige vrede
wrede heersers
woorden die letterlijk
door etteren
in letterlijke beelden
Als onmogelijk gelden
wrede angsthazen
woorden die letterlijk
doen bewegen
in letterlijke beelden
het leven van volledig zijn
niet meer inhouden en de pijn
in humor dragen
en wat plagen
naast lachen als meester
in aanvaarding
dat ontaarde woorden
zich herplaatsen
op het speelbord
van de Auti-mens
Daar sta je dan als partner
je voelt
ziet
ervaart
de effecten van chaos
als een besluit
of keus …
de trossen los
een wilde storm
aan de kant
van hem
een rustige bries
schermen en bladeren
informatie
illustraties
bij mij
denderend in de trein
moe van het samen zoeken
naar de beste
wijste
haalbaarste
keuzes
en juist die keuzes
brengen chaos
bij de autist
Zoveel chaos
keuzes
stress
omgevallen muren
in het overvolle hoofd
Zoveel chaos
zwijgend
alleen
opgesloten in denken
in het overvolle hoofd
Tastend met de hand
op het hart
ontwar ik met liefde
de duizenden knopen
schep een beeld
waarmee de muren
weer gaan staan
het ondergaan
van zoveel onzekerheid
is een ziekmakende hel
Zo in jezelf geborgen
duizenden woorden aaneen
geregen zonder oog
te hebben voor het gevoel
van de tegenover
Zo in jezelf geborgen
honderduit woorden rijgen
aan draden vol limonadesiroop
je koopt weinig voor de olie
die relaties en mensen
aaneen smeden
Slechts het enige echte
letterlijk gelijk in eerlijkheid
kijk ik in Asperge ogen
geloken naar een binnenplaats
die ver buiten bereik ligt
De droge humor
van de slimme stille mens
letterlijke duiding
van gesproken en gelezen taal
soms helemaal uit verband gerukt
plukt bloemen langs de waterkant
Droge stille kracht
de macht van weerspiegeling
in de kring vanzelfsprekendheid
het leidt tot lachen
dan wel frustratie in het zoeken
naar wegen vol verbinding
de tintelingen in het bloed
handen vol bladgroen en rood
verdriet en humor uitvergroot
Ook dat is autisme
Je verschuilt je
in een blok beton
om het niet nog
voller te maken
in je overbezette hoofd
ogenschijnlijke rust
berust op schijnbewegingen
in standbeeld gezichten
vastgezette
gedachten
machteloze woede
als enige uiting
van je diepe wanhoop
Week van autisme
het is al vergis ik me
gevoelvolle bewustheid
een tijd van geven
en nemen
laten en zijn
de pijn van miskenning
de trage herkenning
in het wezen naast mij
en in ons
het tij keert
leert leven
naar de naam van het woord
ongestoord en ongebreideld
hersenen die anders werken
creatief chaotisch
sensationeel stoornis genoemd
gedoemd tot verdommenis
het is schandalig
dat mensen in hokjes naar norm
in een vorm gegoten worden
robotisme gelijk
Wat als de liefde is
het samenleven soms
onleefbaar lijkt
de humor aan de wilgen hangt
in verlangen naar fata morgana’s.
Voorspelbaarheid en spontaniteit
helderheid en speelsheid vloeken.
Hoe kan ik de hoeken afronden?
Doorgronden hoe diep deze pijn en twijfel
mijn kaken doet kraken en losslaande dogma’s
naar boven halen …
dogma’s opnieuw gevoeld bij liederen
bij een rouwdienst en de stekende pijn
van dichtgesnoerde monden mijn lijf
zo diep pijnlijk confronteert …
een vertaling van de kruisdood die leven
op aarde soms kan zijn …
zoekend en tastend naar de eindeloze liefde …
Liefde
in wezen
verborgen
geraakt
in het hart
bezield
buiten
lichamen
om
mystiek
in muziek
van lente
gevoeld.
Beginpunten vanuit het einde
opgeknoopte verwachtingen
beklemmingen opgelegd in weerwil
van voorspelbaarheids verlangen
waarbij simpel spelen bedreigend is
voor de innerlijke rust van de Auti-man
die doldwaze intuïtieve verlangens
teveel voor de behoefte aan alleenzaamheid en
stille bewegingloze rust
de basis voor samen nog immer liefde
en toch is de weg van mij er een die ruimte
voor spel en vieren vraagt …
Als vrouw van een man met ASS
moe thuiskomend, de chaos overziend
behoefte aan een toilet en thee
de vragen over en weer en dan nog een van mij
het landt niet in zijn verkouden overbelaste hoofd
de vlam dooft, het licht voluit aan
knipperende ogen
knisperende gerechten
in twee pannen
geen tijd om groenten te snijden
de bekers van eerder vandaag als
bron van ergernis, daartussen spatels
—
moe, koud en even geen overzicht hebben
knetterende stopcontacten
het overzicht bij mij is er nog even niet …
Geen idee welke beker hier en nu
van mij is, van de ochtend koffie, anders
dan de volle groene bak en de wanorde
—
wederzijds verkeerd begrijpen
langzaam gloeien de kliekjes warm
met volle maag vertraagt het denken
hervind ik zelf in elk geval overzicht en balans
wankel evenwicht waar traag reageren
en op topsnelheid denken
de mismatch voor even completeren
Even veel rechten
en hoe zit het dan
met samen dragen
is dit het einde van
je vermogen
of de leeuw
die met haan
koning kraait?
Even veel rechten
laten we samen dragen
stop met klagende vragen
en doe gewoon
de grenzen van het moederschap
in partnerschap
zijn door mantelzorg aspecten
al jaren in een zeer kwetsbare balans
gevangen
In een moment van vergetelheid
stress om omgevallen blokken
in een warrig bedraad hoofd
gespannen mannenlijf om
de beweging die vereist wordt
vergrijsde haren sparen
de zoete herinneringen aan jaren
vol gemoedelijk kabbelende dagen
veranderingen vragen veel van mensen
zeker als er blijkbaar autisme in het spel is.
Wat doe je nou
ik ken jou zo niet
schrik me een gat
in gebakken lucht
een zachte zucht
een briesje wind
mijn kind en oude
wijsheid dragen
graag spelend bij nacht en ontij,
mijn lief vrij van zichtbare
uitspattingen, angstig
voor het resultaat
staat met een mond vol tanden
het wil niet landen, deze zotte
woord en beeld, toneel en passie
gedragen voordracht stijl
Ben je niet autistisch
vragen ze dan aan mij
nee, herkennen doe ik dat niet
HSP
introvert
heel slim
en altijd klein gehouden
verwarring in het zijn
de pijn van lijden rondom leiden
en dan weer afgestraft
ben je niet waanzinnig
vragen ze dan aan mij
ja, gekker dan gek als het kan
vrouw en mens
introvert
en speels
Een waanzinnig groot
gat in structuur komt duurzaam
leven ten laste
ontregelde autiman
naast een creatief vrouwmens
gezocht een robot
die op vaste tijden roept
douchen aankleden
tandenpoetsen en slapen
of om het even lijstjes